Επιδοτήσεις και παραδοσιακά προϊόντα:
Η εφαρμογή της κοινής Αγροτικής
πολιτικής (ΚΑΠ) τα τελευταία 30 χρόνια είχε, κατά την άποψη μου, καταστροφικές
συνέπειες για την Ελληνική γεωργία, λόγω του καθεστώτος των επιδοτήσεων. Οι
αγρότες μας, εγκατέλειψαν τις παραδοσιακές ελληνικές καλλιέργειες, όπως όσπρια
και κτηνοτροφικά φυτά και στράφηκαν σε επιδοτούμενα προϊόντα. Αποτέλεσμα αυτής
της τακτικής ήταν οι αθρόες εισαγωγές, αμφίβολης ποιότητας γεωργικών προϊόντων,
από κάθε σημείο του πλανήτη.
Το 1961 η χώρας μας παρήγαγε 12.586
τόνους φακές, το 1981, 8.451 τόνους και το 2011, 2.856 τόνους. Το ίδιο και στα ρεβίθια, 1961:
13.365 τόνοι, 1981: 12.694 τ. και το 2011: 2.200 τ. Σήμερα εισάγουμε φασόλια
από την Κίνα, μαυρομάτικα από το Περού και φακές από τον Καναδά. Πόσο λοιπόν παραδοσιακά μπορεί να είναι τα
μεταποιημένα μας προϊόντα κάτω από αυτές τις συνθήκες; Το ερώτημα εύλογο αν σκεφτεί κανείς ότι ακόμη
και ο παραδοσιακός μας χαλβάς παράγεται από εισαγόμενο σουσάμι. Ενδεικτικά
αναφέρω ότι το 1961 η χώρας μας παρήγαγε 6.374 τόνους σουσάμι, το 1981: 1.572
τ. και το 2011 μόλις 33 τόνους.
Η ίδια κατάσταση παρατηρείται και
στην παραγωγή ξηρών καρπών, καθώς αμύγδαλα , φουντούκια, φιστίκια Αιγίνης, κλπ
μείνανε εκτός επιδοτήσεων. Έτσι σήμερα έχουμε μεγάλες εισαγωγές από τρίτες
χώρες καθώς και εισαγωγές καρυδιών από Αμερική, Γεωργία και Μολδαβία. Το ίδιο
επαναλήφθηκε στην εγχώρια παραγωγή λεμονιών. Από τους 216.874 τόνους το 1981
πέσαμε σήμερα στους 70.314 τόνους, με τις εισαγωγές να έχουν πλημυρίσει την
αγορά. Η ντομάτα δείχνει μια σχετική αύξηση αλλά πρόκειται για την
βιομηχανοποιημένη, που ήταν επιδοτούμενο προϊόν!
Παρόμοια πολιτική ακολουθήθηκε και
στα κτηνοτροφικά φυτά, όπως τριφύλλι, μπιζέλι, κουκί, ρεβίθι, λούπινο, κλπ που αντικατασταθήκανε
από εισαγόμενη μεταλλαγμένη σόγια, βασική σήμερα ζωοτροφή. Έτσι το ίδιο ερώτημα
τίθεται και για τα κτηνοτροφικά μας προϊόντα. Πόσο παραδοσιακά μπορεί να είναι
όταν ο «φυσιολογικός» κύκλος: χωράφι- ζωοτροφή- παραγωγή- τυποποίηση, έχει διαταραχθεί;
Η απάντηση δεν είναι εύκολη και η βεντάλια
της προβληματικής θα πρέπει να ανοίξει πολύ προσεκτικά, μακριά από
μικροπολιτικές λογικές και σκοπιμότητες γιατί εκείνο που προέχει είναι η
παραγωγική ανασυγκρότηση της Ηπείρου και η ανάδειξη των συγκριτικών της πλεονεκτημάτων.
Ένα από αυτά είναι και η κτηνοτροφία, η οποία θα πρέπει να αντιμετωπιστεί με
την πολιτική σοβαρότητα που της αξίζει γιατί οι κυβερνητικές επιλογές την έχουν
οδηγήσει σε μαρασμό και εγκατάλειψη.
Ήδη από την ΕΕ προωθείται το σήμα
ποιότητας για παραδοσιακά προϊόντα και προϊόντα ορεινών και νησιωτικών
περιοχών. Χώρες όπως η Βουλγαρία και η Ρουμανία έχουν ετοιμάσει τους σχετικούς
φακέλους για πολλά προϊόντα. Εμείς;
Γιάννης
Καραγιάννης
Οικονομολόγος-
Συγγραφέας